فهرست مطالب

تحقیقات اقتصادی - پیاپی 55 (پاییز و زمستان 1378)

فصلنامه تحقیقات اقتصادی
پیاپی 55 (پاییز و زمستان 1378)

  • تاریخ انتشار: 1378/07/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • محمود توسلی صفحه 0
  • اسدالله فرزین، رضا اسماعیلی* صفحات 1-25

    یکی از ویژگی های بازار سرمایه وجود اورا ق بهادار گوناگون در بازاربا رسیک و بازده گوناگون است و سرمایه گذاران با توجه به میزان ریسک پذیری خود اقدام به خرید و فروش اوراق بهادار می نمایند.اما در بازار بورس تهران اوراق بهادار قابل معامله عملا به سهام شرکت ها محدود می شود. شرکت های سرمایه گذاری با توجه به ماهیت کار خود قابلیت مدیریت پرتفوی و سرشکن کردن ریسک را دارند و لذا سهام این شرکت ها باید از ریسک پایینی برخوردار باشد. برای این منظور در این تحقیق با توجه به فروض اساسی مدیریت پرتفوی بر اساس الگویی خاص ، پرتفوی بهینه ای متشکل از 22 سهم طراحی گردید که علاوه بر بازده بالاتر از نرخ بدون ریسک ، از ریسک اندکی نیز برخورداربودند. مقایسه طرح پرتفوی شرکت های سرمایه گذاری با این الگو نشان داد که شرکت های سرمایه گذاری بخش اندکی از این پرتفوی را در اختیار داشتند که حکایت از نگرش متفاو ت آنان نسبت به پرتفوی خود در مقایسه با خواست سهامداران جزء دارد که البته متاثر از مشکلات و محدودیت های بازار نیز می باشد.در نهایت مشخص شد که سهام این شرکت ها برای افراد با درجه ریسک پذیری اندک مناسب تر از سهامدارانی است که باپذیرش ریسک به دنبال سهام داری بازده بالاتر می باشند.

    کلیدواژگان: ریسک، بازده، پرتفوی، مدیریت پرتفوی، شرکت های سرمایه گذاری، موسسات مالی، واسطه گرهای مالی، پرتفوی بهینه، ضریب β
  • حمید ابریشمی، داود منظور* صفحات 27-64

    منتقدین الگوی رشد نیوکلاسیک براین باورند که این الگو از توضیح رشد مستمر ناتوان است زیرا به موجب آن نرخهای تولید سرانه در صورت عدم وجود پیشرفت فنی برونزا به سمت مقادیر ثابتی میل می کند. به اعتقاد آنها رهیافت نیوکلاسیک نه تنها از توضیح رشد یک نواخت ، مستمر ، و بی انتها نا توان است بلکه از توضیح تفاوتهای مشاهده شده در نرخ رشد کشورها با استناد دوره های انتقال (موقعیت عدم یکنواخت) نیزعاجز است. علاوه بر آن ، گرچه این رهیافت می تواند با مد نظر قرار دادن نهاده سرمایه انسانی در الگو ، بخش عمده ای از تفاوتهای مشاهده شده در سطوح درآمد میان کشورها را توضیح دهد ، ولی میدانیم که توضیح سطوح درآمد وظیفه اصلی تیوری رشد تلقی نمی شود.در مطالب مرتبط با رشد درونزا که به توضیح تولید سرانه در وضعیت یکنواخت و به دنبال آن تفاوت نرخ های رشد در بین کشورها می پردازد به سه رهیافت مختلف درطراحی الگو های رشد برونزا برمی خوریم که تاکید اصلی هر یک ازآنها بر یکی از سه عامل زیر است: (i) آثار بیرونی ناشی از انباشت سرمایه فیزکی (ii) انباشت سرمایه انسانی (یعنی نیروی کار ماهر) ، و(iii) رشد مستمر موجودی « طرحهای » تولیدی که به نوبه خود خلق طرحهای جدید تولیدی را تسهیل می نماید. به نظر می رسد رهیافت سوم موجه ترین ساختاری است که می تواند رشد مستمر به وجود آورد.پس از یک دوره فراموشی ، اقتصاد رشد در سالهای (1999-1986) به مقوله پژوهشی بسیار پر تحرک ، چه در ابعاد نظری . چه در ابعاد تجربی ، تبدیل شده است . ارزیابی صحیح از نوآوریهای اخیر در مباحث رشد اقتصادی و شناخت هر چه بهتر اختلاف نظر های مربوط مستلزم آن است که آنها را درجایگاه خود یعنی رشد اقتصادی ، که قبل از نضج گیری پژوهشهای اخیر رشد موجود بوده است ، مورد ملاحظه و تحلیل قرار دهیم . بنابراین ، در قسمتهای اول تا سوم این مقاله به مرور الگوی رشد نیوکلاسیک می پرداریم. در قسمت جهارم به مرور ارزیابی های انجام شده از میزان انطباق پیش بینی های ضمنی الگوی نیوکلاسیک برشواهد تجربی می پردازیم وبه این نتیجه و جمع بندی می رسیم که الگوی نیوکلاسیک از ابعاد مختلف چندان رضایت بخش نیست. درادامه به معرفی الگوی های« رشد درونزا » می پردازیم و ختلاف نظریه های موجود میان این دو گروه از نظریه راطرح خواهیم کرد. این مباحث که موضوع قسمتهای پنجم وششم از این مقاله خواهند بود مشخصا حالت خاصی را مورد توجه قرار می دهند که حل دقیق آنها بطور تحلیلی ممکن بوده و می توان جوابها را صریحا با یکدیگر مقایسه کرد.سرانجام در قسمت هفتم به جمع بندی نتایج بدست آمده می پردازیم.

  • محمود متوسلی، سعید صمدی* صفحات 65-98

    در جهان امروز با توجه به تاکیدی که نسبت به افکار اقتصادی می شود ، ومقایسه آن باسال های نیمه اول قرن حاضر ، برای اکثر دولتها ، کاهش فقر امری ضروری و اجتناب ناپذیرمی نماید . به همین لحاظ مطالعات گسترده ای در این زمینه صورت گرفته و برنامه های کاهش فقربه دفعات در کشور های مختلف به اجرا گذاشته شده است . اجرای سیاستهای کاهش فقر ، بدون تعیین گستره و ابعاد آن ، موفقیت چندانی نخواهد داشت ، و اصولا یکی از مسایل مهم در تدوین برنامه های کاهش فقر ، اطلاع از گستردگی فقر حاکم بر جامعه است. مناسب ترین معیار جهت برآورد تقریبی فقر جوامع ، برآورد خط فقر و تخمین درصد جمعیت فقیر می باشد.پس از تعیین گستره فقر ، با بصیرت بیشتری می توان به تصریح اهداف و گزینش روش های عملی اجرای برنامه های کاهش فقر اقدام نمود. پس ازآن ،برآورد امکانات مالی برای جامه عمل پوشاندن به برنامه های کاهش فقر حیاتی خواهد بود در این تحقیق تلاش بر آنست که جنبه های اقتصادی سیاست کاهش فقر ، مورد بررسی قرار گیرد . برای انجام این بررسی ، تخمین گستره فقر، مشخص نمودن اهداف مورد نظر در اجرای سیاست کاهش فقر و نهایتا برآورد امکانات مالی لازم برای دستیابی به اهداف اشاره شده ضروری خواهد بود.

    کلیدواژگان: خط فقر، درصد جمعیت فقیر، سیاست های کاهش فقر، روش های عملی کاهش فقر، دقت هدف گیری سیاست های کاهش فقر، برآورد امکانات مالی، خانوارهای شهری
  • رحمان خوش اخلاق، محمدرضا شریفی، مصطفی عمادزاده* صفحات 99-117

    از آنجا که واحد های مسکونی کالاهایی همگن نیستند و به دلیل تفاوت در ویژگی هایی نظیر : اندازه زمین ، مساحت زیر بنا ، تعداد اطاقها ، نوع مصالح و همچنین موقعیت محل استقرار و همسایگی متفاوت می گردند، به کار بردن توابع تقاضای معمول برای مسکن ، انتزاعی به نظر می آید. به همین دلیل در این تحقیق برای تخمین تابع تقاضا از روش " هدانیک " استفاده شده است؛ بدید ترتیب که فرض گردیده قیمت واحد های مسکونی تحت تاثیر دو نوع مشخصه فیزیکی و همسایگی قرار می گیرند.دراین پژوهش داده ها و اطلاعات مورد نیاز به صورت مقطعی است که از طریق تکمیل پرسشنامه بدست آمده است. به کمک اطلاعات جمع آوری شده ، ابتدا تابع قیمت هدانیک مسکن برای ناحیه مورد نظر تخمین زده شده ، سپس ضرایب تقاضای مشخه های اصلی واحد مسکونی برآورد گردید. روش تخمین بکارگرفته شده همان روش حداقل مربعات معمولی (OLS) بوده که با استفاده ازاین ضرایب مربع تقاضا برای هر یک از ویژگیها تخمین زده شده است. از جمله نتایج بدست آمده ، تاثیر گذاری ویژگیهای فیزیکی ، محیطی و همسایگی واحد مسکونی بر روی قیمت بازاری آن می باشد. همچنین استنتاج شده که تقاضای عناصر واحد مسکونی تحت تاثیر قیمت های ضمنی ویژگی ها ، درآمد ، متوسط سن ، متوسط تحصیلات و تعداد نفرات ساکن در واحد مسکونی قرار می گیرند.

  • الیاس نادران* صفحات 119-161

    بعد از بروز بحرانهای مالی کشورهای در حال توسعه ، از دهه 60 میلادی تحقیقات وسیعی در زمینه ظرفیت مالی کشور ها در پرداخت بدهی ها یشان انجام گرفته است.این امر هرچند طی دهه های محتلف دچار نوساناتی بوده است، لیکن امروزه یکی از موضوعات بحث برانگیز را در محافل اقتصادی تشکیل می دهد.در مجموع سه عامل برای تعیین ظرفیت در آمدهای دولت در نظر گرفته شده است: درجه توسعه یافتگی ، ترکیب بخشی تولید ناخالص داخلی و درجه باز بودن اقتصاد ملی به روی اقتصاد جهانی . در خصوص متغیر های معرفی کننده اثر این عوامل توافق عمومی وجود ندارد. بعدها عوامل دیگری نیز مورد آزمون و بررسی قرا گرفته و با استفاده از ابزار پیشرفته تر اقتصاد سنجی الگو ها تکامل جدی تری پیدا کردند.علی رغم اهمیت جغرافیایی سیاسی ایران و منطقه خاورمیانه ، متاسفانه هنوز تحقیق مستقلی در این خصوص انجام نگرفته است . لذا در این مقاله تلاش بر این است که ویژگیهای در آمد عمومی ایران ، ساختار آن و عوامل موثر بر تحولات آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.

    کلیدواژگان: ظرفیت مالیاتی، درآمدهای عمومی، ایران، درآمدهای نفتی، مالیاتها
  • مجید احمدیان* صفحات 163-175

    در مقاله حاضر یک الگوی نظری به منظورتعیین تابع عرضه اقتصادی کالای بادوام ارایه گردیده است . نتیجه بدست آمده این بوده است که شرط تعادل مصرف کننده با ارزش نهایی خدمات حاصل از مصرف کالای بادوام بدست می آید. قیمت سایه ای (یا قیمت ذخیره ای) هر واحد اضافی توسط این شرط تعیین می گردد.از طرف دیگر ، قیمت سایه ای با هزینه نهایی تولید برابر است که شرط تعادل تولید کننده را مشخص می کند. تابع عرضه کالای بادوام از شرط تعادل تولید کننده حاصل می شود.از آنجا که عواملی نظیر نرخ بهره ، نرخ استهلاک ، ارزش نهایی خدمات کالای بادوام و همچنین طول زمان استفاده از آنها در سالهای گوناگون در تعیین قیمت سایه ای موثر هستند ، از این رو عوامل مزبور بطور غیر مستقیم تابع عرضه را تحت تاثیر قرار خواهند داد.

    کلیدواژگان: عرضه کالای بادوام، ارزش نهای خدمات، هزینه مصرف کننده، قیمت ذخیره ای، نظریه ریاضی کنترل
  • صفحات 177-179
|
  • Pages 1-25

    In every society the optimal performance of economic system is depened upon two efJkient, powerful and administered sections: Real and Financial. The existence of different institutions in financial markets make different financial instruments available to real section. Investment companies are among active financial institutions which collect small amounts ofcapital by selling thier shares and invest them in profitable economic activities, especially securities of different companies. Investment companies invest in variety ofsecurities and shares with different risks and investment returns. Through diversification, they can reduce risk and increase returns of thier in vestors. Our question in this paper is that, are these comp anies able to do so? On the basis of this assumption, we studied the changes in risks and returns of in vestment companies' sharesfrom March 1996 to March 1998. The results showed that the shares of investment companies (except one or two of them) have low returns in coutrant to their risks Therefore the shares of these companies were suitable for risk-avertcrs. and risk-lovers could gain more hy investing in other shares. By using EGP model and maximizing subject to fixed risk . we found that an optimal portfolio combination contains 22 companies' shares with low risk and reasonable return. Comparing the investment compnnics portfolio in Tehran Stock Exchange wit h. this optimal portiolio shows that these companies have little shares in the optimal portfolio

  • Pages 27-64

    Our review of the neoclassical model emphasizes that it is in fact not a model of ongoing growth, since it implies that per capita output nues will approach constant values in the absence of exogenous ( there fore unexplained) technological proKress. Several analyt ical results are exposited, Following this review, it is argued that the neoclassical approach not only fails to provide an explanation of everlasting steady - state growth. hut also cannot plausibly explain actual observ ed cross-country growlh rate:differences by reference to transitional (i.e., non-steady-state} episodes. It can, with the inclusion ofhuman capital inputs, explain a substantial portion ofobserved cross-country differences in income levels, but there are some questionable aspects of this accomplishment and, in any event, explaining levels is not the main task of a. theory of growth. The endogenous growth literature attempls to provide explanations for ongoing, steady-state growth. in per capita output values and consequently for growth rate differences across countries. Three types of endogenous growth models are presented, featuring (i) externalities resultingfrom linked capital- and- knowledge acdumulation, (ii) accumulation of human capital (i, e., individuals' workplace skills). and (iii) continuing growth in the stock ofexisting productive "designs," with the entire stock facilitating the creation of additional designs (that are produced in re.'ponse to private rewards). The last of these types seems most plausible as a mechanism capable of generating long-lasting growth. The likelihood o] obtaining steady-state (never-ending hut non-explosive) growth. from any of the models seems very small, however, since such a result would require highly special (zero measure) parameter values. The endogenous growth approach seems fruitful, nevertheless, as it con in principle rationalize long-lasting growtn and growth rate differences across economies and will indicate with reasonable accuracy the effects of changes in policy, tastes, of technology that alter the steady-state capiialllabor ratio

  • Pages 65-98

    Government, now, more Than The Fist half of 20th Century, have accepted. reducing poverty as an inevitably and necessary object. Implementing poverty reduction programs would not he as succesful as, without paying enought attention to the dimentions of poverty. In this way Estimating poverty line and percent ofpoor people are of the most favorable measures. also we would he enable to make more precise decisions about objectives and. implemcntary approaches of Porerty reduction programs. And then it is vital for us to estimate fioncial needs of implementing poverty alleviation programs. We, In this research, focus on economic aspects ofporerty reduction proigrams and estimate extent of poverty, determine objectives of reducing poverty program, and a Tlast estimate financial needs of the objectives

  • Pages 99-117

    Since resdential units are not homogeneous Commodties and diffirence in characteristics such as: Size of the land, squaqre footage of constructed part , kind of materials being used, and neighborhood. lead to dijferentiation of housing units, applidation of regulardemand junction of for Such a commodity Would seem rather absrtact. To make hie demand junction more realistic, in this paper "Hedonic approach is being used. In Order to implement this approach, first it is assumed that price of housimg units are ajfectds by Two general categories ojCharacterisrics namely Phycical and neighgorhood factors. Using questionnaires, data in the form of cross section has been collected and the hedinic price funtion, using OLS, has been estimated. Having obtained the estimated. Our Findings Show that for the city of Khomeini - Shahar' hoth groups of Physical and neighborhood factors are affeted by implicit prices of the ch.atacteristixd being chosen, imcome, average age of the head of occupants, average education ofthe occupants, and the numher of residents of the unites.

  • Pages 119-161

    After the appearance offinancial crises in developing countries, there has been a wide range of researches about the financial capacity of these countries with respect to their debts. Though this subject has been a matter of argument for several decades, today it is one of the most contravertial . arguments in economic literature. There are, in general, three factors which determine the income capacity of the governments: degree of development, sectoral composition of GNP, and the degree of openness of economy. But there is not a common agreemant in their degree of effectiveness. Later, other factors have been put to test, and with the help of advanced econometrics models have been developed more seriously. In spite of strategic importance of Iran and middle East area, still there has not been an independent research in this issue, so, in this article we tried to analyse the characteristics ofpublic income in Iran and factors affecting it.

  • Pages 163-175

    This paper represents a theoretical model from which the supply function for a durable goods is derived. It turns out that consumer at the equilibrium condition equates its user cost with the marginal value of services received by using an additional unit of durable goods. The stock price is obtained from this condition. In addition, at the equilbrium condition for producer, the stock price is equal to the marginal production cost which results the supply function of durable goods. Since the fa ctors such as interest rates, depreciation rates, Wold of goods and the marginal value ofservecies determine the stock price, Thus they Life ime affect the supply function indirectly